maandag 29 september 2008

Les 1, Instrumenten op druk gebaseerd

Intro

Kennis gemaakt met Stefaan, op en top army-man bij de Belgische landmacht. Oud student bij Paramount en via zijn werk veel betrokken bij de luchtvaart (klinkt raar maar waar). Les 1 ging over de instrumenten gebaseerd op luchtdruk zijnde; hoogtemeter, snelheidsmeter (ASI, air speed indicator) en variometer, oftewel klim- daalsnelheidsmeter.

Aan bod kwam vooral de werking van de instrumenten en de fouten waar je rekening mee moet houden tijdens het aflezen.

Als openingsles was het direct al redelijk pittig omdat het stof is die in geen enkele 'normale' opleiding aan bod komt. Er zijn ook vrij veel feiten en regels die onthouden moeten worden.


Hoogtemeter

Gebaseerd op de actuele statische luchtdruk die gemeten wordt via de static port(s) te vinden bij de motor van de R22.

QFE: query field elevation, druk waarbij lokale hoogte 0 ft is, deze wordt vaak gebruikt voor lokale vluchten.

QNH: query nautical height, druk waarbij de altimeter de hoogte boven mean sea level (MSL)aangeeft, deze wordt meestal gebruikt.

QFF: druk op zeenivo.
De druk wordt ingesteld in het Kollsman window, te vinden aan de rechterkant van het instrument.

Snelheidsmeter

De air speed indicator werkt door het meten van de dynamische druk. De dynamische druk wordt gemeten via de pitot-tube die zich onder de rotor bevind bij de R22.
In werkelijkheid wordt natuurlijk de totale druk gemeten bestaande uit de dynamische en de statische druk.

Ptot = Pdyn + Ps

De ASI bestaat uit een capsule die zich bevindt in de behuizing van de meter en verbonden is met de pitot tube en dus Ptot bevat, de behuizing zelf is aangesloten op de static ports, en bevat dus Ps. De resulterende druk tussen behuizing en de capsule is Pdyn.
De pitot tube kan verstoppen door bv bevriezing en daardoor blijft de dynamische druk constant, de ASI zal hierdoor een statische snelheid aanwijzen zolang de hoogte (Ps) constant blijft. Als bij een verstopte pitot tube de hoogte toeneemt (Ps daalt) zal de ASI een te hoge snelheid aangezen, bij een daling (Ps stijgt) zal de ASI een te lage snelheid weergeven.

Hiernaast is een afbeelding van de ASI. De snelheid wordt weergegeven in MPH (landmijlen/u) of knots (nautical miles/u).
1 knot = 1 NM/uur = 1,852 km/u
1 MPH = 1 SM/uur = 1,609 km/u
NM: Nautical mile
SM: Statued mile

Normaal gesproken wordt er gevlogen in het groene gebied (goh), dit geeft de manouvring speed aan. Bij vliegtuigen is ook nog een wit gedeelte waarin flaps en landingsgestel uitgezet mogen worden. De rode lijn mag nooit overschreden worden, dit is de VNE, velocity not to exceed.

In het midden van de groene sector is de SBD, snelheid beste draagkracht. Voor steile naderingen wordt 2/3 van de SBD aangehouden.


Variometer

Deze meter geeft de verticale snelheid aan, in het Engels heet 'ie dan ook; vertical velicity indicator of ook wel rate of climb indicator. De meter zelf is gebaseerd op het meten van drukverschillen. De behuizing is aangesloten met het statische luchtdrukcircuit via een kleine capillaire buis. Het drukverschil tussen de behuizing en de static ports wordt op deze manier langzaam aan elkaar gelijk getrokken bij stijgen of dalen.